HPV, 200’den fazla farklı tipe sahip bir virüs ailesine aittir. Bu virüslerin kimi cinsleri, ciltte siğil oluşumuna neden olabilir. Lakin, bizlerin en çok tasa ettiği durum, HPV’nin kanserle bağlantılı tipleridir. HPV’nin yaklaşık 15 tipi, rahim ağzı kanseri başta olmak üzere, birtakım önemli kanser cinslerinin gelişmesine yer hazırlayabilir.
HPV’NİN KANSERLE İLGİSİ: 1980’LERDE KEŞİF VE NOBEL ÖDÜLÜ
HPV ile kanser ortasındaki münasebet birinci sefer 1980’lerin başında Alman bilim insanı Harald zur Hausen tarafından keşfedildi. Bu keşif, HPV’nin kimi tiplerinin rahim ağzı kanseri ile ilişkili olduğunu ortaya koydu.
Hausen, bu bulguları sayesinde Nobel Ödülü’ne layık görüldü. Günümüzde, HPV’nin kanserle alakalı cinslerinin birçok, rahim ağzı kanseri başta olmak üzere, bayanlarda epey tehlikeli sıhhat problemlerine yol açabiliyor.
Ocak ayı ise HPV farkındalık ayı olarak biliniyor. Bu ayda HPV’nin yaygınlığı, tesirleri ve aşılamanın değeri hakkında toplumu bilgilendirmek emeliyle etkinlikler düzenleniyor.
HPV’NİN YAYGINLIĞI: HER 4 BAYANDAN 3’Ü HPV KAPIYOR
Dünya genelinde yapılan araştırmalar, rastgele bir bayanın ömrünün bir devrinde HPV virüsüne maruz kalma mümkünlüğünün yüzde 80 civarında olduğunu gösteriyor. Bu sahiden de şaşırtan bir oran. Yani, HPV’yi kapma riski o kadar yüksek ki, bu virüs aslında “sessiz bir pandemi” haline gelmiş durumda. HPV’nin yaygınlığı ve potansiyel tehlikeleri göz önüne alındığında, farkındalık yaratmak ve hakikat tedbirler almak her zamankinden çok daha değerli.
HPV NASIL KANSERE DÖNÜŞÜR?
Yapılan çalışmalara göstermektedir ki, HPV olumlu olan 100 bayandan 60’ı virüsü bir yıl içinde bizatihi bedenlerinden atarken, kalan 40 bayanın 15’inde vakitle kanser öncesi lezyonlar gelişir. Yani HPV enfeksiyonu, birden fazla vakit bedenden zaten atılması mümkün olsa da, birtakım bayanlarda virüs kalıcı hale gelir ve kanser öncesi lezyonlara yol açabilir.
Bu durum, HPV’nin rahim ağzı kanserine dönüşme riski taşıyan bir süreç başlatabileceği manasına gelir. Erken teşhis ve müdahale ile bu risk azaltılabilir. Görüldüğü üzere HPV’nin kansere ilerlemesi diye bir süreç kelam konusu. Bu sürece üç noktada müdahale yapılabilir: HPV kapmayı engellemek, kapılan HPV’yi tedavi etmek ve HPV taramaları ile öncül lezyonları erken teşhis ederek müdahale etmek.
Bilimsel datalara bakarsak maalesef HPV virüsüne karşı şu an için ispatlanmış bir tedavi yok. Lakin HPV kapılmasını engellemek ve ile bağlantılı hastalıklara erken teşhis koymak konusunda elimizde güçlü araçlarımız var: aşı ve tarama!
HPV AŞISI: HEM KIZ HEM ERKEK ÇOCUKLARA!
HPV aşıları, bilhassa çocukluk ve gençlik periyodunda, virüsün bedene girmesini engellemeye yönelik epey tesirli bir metottur. 2000’lerin başında piyasaya sürülen HPV aşıları, bu virüsle bağlı kanserlerin görülme sıklığını büyük oranda azaltmıştır.
Örneğin, Amerikan Hastalık Denetim ve Tedbire Merkezi (CDC) tarafından oluşturulan raporlar, HPV’ye bağlı kanserlerin görülme sıklığının yüzde 85 oranında azaldığını göstermektedir. Bu, aşının ne kadar değerli bir muhafaza sağladığının güçlü bir göstergesidir
HPV aşısı hakkında toplumsal bir kaygı bulunmakta. Pek çok kişi, aşının önemli yan tesirlere yol açabileceğinden telaş etmekte. Lakin bilimsel bilgiler, HPV aşılarının son derece inançlı olduğunu ve öteki aşılarla benzeri formda şişlik, kızarıklık üzere kolay yan tesirler dışında rastgele bir önemli yan tesir oluşturmadığını göstermektedir. Dünyada, HPV aşısı ile ilişkilendirilen felç yahut vefat hadisesi bildirilmemiştir.
Vurgulanması gereken değerli bir nokta aşının var olan HPV’yi tedavi etmeyeceği gerçeğidir. Tüm aşılar üzere HPV aşısı da yeni enfeksiyonlar oluşmasını önler. Bu yüzden, aşılamanın en tesirli olduğu periyot, cinsel münasebet başlamadan evvelki çocukluk ve ergenlik periyodudur. Dünyadaki değerli kılavuzlar, 9 yaşından 26 yaşına kadar kız ya da erkek fark etmeksizin tüm çocuk ve gençlerin aşılanmasını önermektedir.
HPV TARAMALARI: ERKEN TEŞHİS İLE KANSER ÖNCESİ LEZYONLAR TESPİT EDİLEBİLİR
HPV ile alakalı kanserlerin oluşumunda en kıymetli meselelerden birisi, virüsün yol açtığı kanser öncesi lezyonların tespit edilememesidir. Bu yüzden yanlışsız HPV tarama programları, kanserin önlenmesinde büyük rol oynamaktadır. Şanslıyız ki Türkiye, HPV testi temelli rahim ağzı kanseri tarama programlarında dünyaya öncülük eden ülkeler ortasında yer alıyor.
Düzenli HPV testleri sayesinde, kanser öncesi lezyonlar erken periyotta tespit ve tedavi edilebilir. Bu, kanser gelişmeden müdahale edilmesini sağlayarak, hastalığın ilerlemesini maniler.
SONUÇ: HPV’YE KARŞI FARKINDALIK ŞART!
HPV, dünya çapında milyonlarca insanı etkileyen bir virüs olmasına karşın, gerçek aşılamalar ve tarama sistemleri ile kanser üzere önemli sonuçlar önlenebilir.
Bu nedenle HPV hakkında daha fazla bilgi edinmek, farkındalık yaratmak ve toplumsal olarak bu bahiste adımlar atmak, toplum sıhhatini müdafaanın en tesirli yollarından biridir. HPV’ye karşı korunmak, sıhhatinizi korumak için alabileceğiniz en kıymetli tedbirlerden biridir.
